Yazan Mustafa DÖNMEZ
Kanada ile ABD arasında Ontario Gölünün kuzeyinde St. Lawrence nehrinin bu göle döküldüğü yerde bulunan Ganague kasabasından Ottowa yönüne hareket edildiğinde karşınızda, ’Kars, 5 Mile’ levhası görürsünüz. Levhayı takip ederseniz 400-500 haneli bir köye varırsınız.
Ruslar, Doğu Anadolu’ya Murayyev komutasında 54 bin kişilik ordu ile taarruz ettiklerinde karşılarında 12 bin Osmanlı askeri vardır. Ruslar Osmanlı askerlerini kısa bir süre içinde dağıtırlar. Kars kalesine doğru yöneldiklerinde yolu kesen Kars halkı ile karşılaşırlar. Kadınlı erkekli, genç-yaşlı tüm Kars halkı, Rus ordusuna saldırır. Toplam 7 saat içinde Rus ordusu 20 binden fazla zayiat vermiştir. Ne olduğunu başta anlayamayan Rus komutan Murayyev ordusunu geri bölgelerde güvenli yere çekerken Çarlık Rusya’sından yardım ister. Osmanlı ordusu dağılmışken onların yanında gözlemci ve irtibat subayı Kanadalı General Williams, Albay Lake, Doktor Sandwithe yüksekçe bir tepeden savaşı izliyordur. Kars halkının yurtlarını korumada eşsiz kahramanlık destanlarını nasıl yarattıklarına bizzat şahit olurlar. Olayı Dünya’ya duyururlarken kaleme aldıkları anı kitaplarında olayın detaylarını en ince ayrıntısına kadar yazmışlardır. Bu olaydan bir süre sonra Kanada’da Wellington adlı iki yerleşim merkezinin PTT dağıtım hizmetlerinde yanlışlıklara yol açması nedeniyle bu iki köyden, başkent Ottowa’nın 25 mil güneyinde bulunan ve General Williams’ın memleketi olan köy isminin değiştirilmesine karar verilmiştir. Köyün (sonradan kasaba olmuştur) belediye meclisi, General Williams’ın önerisini dikkate alarak eşsiz kahramanlıklarını duydukları Kars’ın adını kabul etmişlerdir.
Ayrıca Köyün tarihçesini Mrs. Lindsay’in, çok sonraları da Türk Tarihçisi Prof. Fahrettin Kırzıloğlu’nun kaleme aldığı hikâyeden öğrenebilirsiniz.
Kanada’daki Kars bugün büyük sanayi tesislerini barındırmakta ve Türk ismini kahramanlıkla yaşatmaktadırlar. Bugün, insanları gözüpek Kars ilimiz, emperyalist işbirlikçi PKK ile anılıyor. Geçen yıl Kars Valiliği’nin açıklamasında terör örgütü PKK/KCK propagandası yaptıkları tespit edilen 5 kişinin yakalandığını öğreniyoruz.
Not: Murayyev’in takviye kuvvetlerle aldığı Kars’ı kuş bakışı gören bugünkü Ömerli köyü olarak bilinen yere yaptırdığı kışlanın, 3 sene komutanlığını yapmıştım. O dönem sık sık mesai bitiminde kışlaya ziyaretime gelen bazı geceler sabaha kadar sohbet ettiğimiz Kars İl Emniyet Müdürü yiğit insan Gaffar Okkan'dı.
